Αυτή η αναδιανομή πρέπει να είναι διαφορετική

Η διανομή του κοινωνικού πλούτου σε κάθε κοινωνικοοικονομικό σχηματισμό καθορίζεται από τον τρόπο παραγωγής. Η φορολογική αναδιανομή, όσο ριζοσπαστική και αν είναι, δεν μπορεί ν' αποδώσει παρά ψίχουλα στις κατώτερες τάξεις γιατί το "γκολ" της οικονομικής και κοινωνικής ανισότητας έχει μπει ήδη από τ' αποδυτήρια: κατά την ίδια τη διαδικασία της παραγωγής.

Η τεχνική εξέλιξη των μέσων παραγωγής αλλά κυρίως η διαμόρφωση της υλικοτεχνικής υποδομής που επιτρέπει την εκτέλεση της διαδικασίας παραγωγής σε πολλούς από τους σημαντικότερους κλάδους της οικονομικής και πολιτιστικής δραστηριότητας μέσα από οργανωμένα αυτοκυβερνώμενα δίκτυα υποδεικνύει την κατεύθυνση του οικονομικού μετασχηματισμού που θα οδηγήσει σε μια πραγματικά "δικαιότερη" και συμμετοχική κοινωνία. Η αναδιανομή δεν μπορεί να παραπέμπεται μόνο σε "φορολογική μεταρρύθμιση" ή στην αποτελεσματική και δημόσια παροχή δωρεάν υγείας και παιδείας από τον παθολογικό καπιταλιστικό κρατικό μηχανισμό που λυμαίνονται οι κομματικές και υπαλληλικές ιεραρχίες, μια που αυτές καμιά εγγύηση δεν παρέχουν ούτε για την δυνατότητά τους να φέρουν σε πέρας με επιτυχία αυτό το εγχείρημα ούτε για τις προθέσεις τους, καθώς δομικά τείνουν να εκμεταλλεύονται τα προνόμιά τους την ιεραρχική θέση τους αλυσίδα της παραγωγής για να νέμονται τον κοινωνικό πλούτο προς ιδίον όφελος.

Το βασικό χαρακτηριστικό μιας πολιτικής αναδιανομής θα πρέπει να συντελεί στην κατανεμημένη (και όχι απλά αποκεντρωμένη) κατανομή των παραγωγικών πόρων, των μέσων παραγωγής κοντολογίς των εμπράγματων όρων
παραγωγής. Όχι την επιστροφή στην οικιακή ή ατομική παραγωγή αλλά μέσω της κατανομής του κοινωνικού κεφαλαίου την εκπλήρωση της διαδικασίας της παραγωγής μέσα από συλλογικά δίκτυα. Η τεχνολογία σήμερα αναδύει συνεχώς τις τεχνικές λύσεις που σμικρύνουν και καθιστούν εφικτή την υλοποίηση μιας τέτοιας προοπτικής.

Μια τέτοια πολιτική οικονομικής αναδιάρθρωσης, οδηγεί σε μαρασμό τον παρασιτικό κρατισμό, περιορίζει τις αναποτελεσματικές κρατικές υποδομές όπως αυτές των υπηρεσιών των αποκαλούμενων υπηρεσιών "κοινής ωφελείας" και αναδιανέμει με αποτελεσματικότητα κατά την ίδια τη διαδικασία της παραγωγής τον κοινωνικό πλούτο χωρίς να συρρικνώνει τον δημόσιο χώρο. Η κρατική παρέμβαση περιορίζεται αποκλειστικά σε ρόλο οργανωτή του
επανασχεδιασμού της διαδικασίας παραγωγής και σε μερικό χρηματοδότη των στοιχειακών επενδύσεων πολλών ιδιωτών και νοικοκυριών έναντι των σπάταλων, αναποτελεσματικών και προνομιακών επιδοτήσεων των μεγάλων
επιχειρήσεων. Ένα παράδειγμα που αφορά στην ηλεκτροπαραγωγή μπορεί να βοηθήσει τον αναγνώστη να διακρίνει τι αποτελεί την πραγματικά δεξιά επιλογή αναπαραγωγής της κοινωνικής ανισότητας σε αντιδιαστολή με την
πολιτική που θέτει τα θεμέλια γενίκευσης και σταθεροποίησης της κοινωνικής ευημερίας.

Η Δεξιά επιλογή: αποτυπώνεται με τον καλύτερο τρόπο στο νομοσχέδιο για τις ΑΠΕ της κυβέρνησης Καραμανλή, που παρά την πρόβλεψη για αδειοδότηση μικρών μονάδων (όπως για παράδειγμα ηλιακών στεγών) τελικά η μερίδα του
λέοντος των επενδύσεων κατευθύνεται στους μεγαλοεπιχειρηματίες που αποφάσισαν να "πρασινίσουν" για να εκμεταλλευτούν το τιμολογιακό ελντοράντο, δηλαδή το χαράτσι που θα πληρώνουν οι αποστερημένοι από μέσα
ηλεκτροπαραγωγής καταναλωτές ηλεκτρικού ρεύματος. Τα αποτελέσματα της επιλογής είναι ο πλουτισμός των λίγων με τη βοήθεια των κρατικών επιδοτήσεων του αναπτυξιακού νόμου και την κρατική τιμολογιακή παρέμβαση
στην τιμή πώλησης του ηλεκτρικού ρεύματος. Αναπαραγωγή της οικονομικής ανισότητας με τα χρήματα των πολλών. Αξίζει ωστόσο να επισημανθεί και η τεχνολογική ανορθολογικότητα της επιλογής: τεράστιες απώλειες κατά την μεταφορά της ηλεκτρικής ενέργειας, συντήρηση υποδομών υψηλής τάσης επικίνδυνων για την υγεία των πολιτών και τα δάση, επισφαλές σύστημα ενεργειακής τροφοδότησης καθώς η πτώση ενός κόμβου (πχ εξαιτίας
ατυχήματος) βάζει το σύνολο του συστήματος σε δοκιμασία.

Η "δίκαιη" αναδιανεμητική εναλλακτική: ηλεκτροπαραγωγή σε μικρή κλίμακα, νοικοκυριό ή τοπική κοινότητα με έξυπνο και τοπικό δίκτυο διαμοίρασης της περίσσειας ενέργειας και υπερτοπικές συνδέσεις των δικτύων. Μερική ή
ολική χρηματοδότηση της εγκατάστασης από τους αναπτυξιακούς νόμους έτσι ώστε τα λεφτά των πολλών να αναδιανέμονται σε πολλούς. Διασπορά της ευημερίας, μείωση της ανισότητας, καλλιέργεια περιβαλλοντικής συνείδησης -μια και ο ατομικός ηλεκτροπαραγωγός αποκτά συνείδηση της ενεργειακής του κατανάλωσης- διασφάλιση της σταθερότητας του ενεργειακού δικτύου και κατ' επέκταση της ασφάλειας της χώρας. Ειδοποιός διαφορά αυτής της αναδιανομής είναι ότι συντελείται κατ' αρχάς στους εμπράγματους όρους της παραγωγής και αντανακλάται άμεσα στο εισόδημα. Δεν περιμένει έναν επισφαλή μηχανισμό, εξαρτώμενο από τον συσχετισμό των
ταξικών δυνάμεων που νέμονται την εξουσία, για δευτερογενή αναδιανομή μέσω της φορολογίας.

Οι επιπτώσεις της "δίκαιης" ανακατανομής θα συμπεριλαμβάνουν καταρχάς τον μαρασμό και την συρρίκνωση οργανισμών που τίνουν να λειτουργούν τελικά ενάντια στα συμφέροντα των πολιτών όπως η ρυπογόνος ΔΕΗ και ο ΟΤΕ που έχει ξεζουμίσει με τις επιλογές του τα νοικοκυριά και κράτησε την χώρα σε εκπληκτική τεχνολογική υστέρηση προκειμένου να επιτευχθούν οι εταιρικοί στόχοι κερδοφορίας του οργανισμού και των διαχειριστών της. Αμφότεροι, στο όνομα του δημοσίου συμφέροντος χρησιμοποιούν προνομιακά την κρατική ρύθμιση ωφελώντας
τελικά μόνο μια χούφτα επιχειρηματιών που πλουτίζουν από κλειστές κρατικές προμήθειες, μάνατζερς που μαζεύουν μίζες (βλέπε το σκάνδαλο της ελληνικής Siemens) και πολιτικών που εισπράττουν πολιτικό χρήμα. Πολλαπλά τέτοια παραδείγματα μπορούν να σταχυολογηθούν. Η ανακατανομή των εμπράγματων όρων της παραγωγής σε πολλαπλές στοιχειακές μονάδες και η μεταξύ τους δικτύωση ανασυνθέτει το παραδοσιακό δίλημμα κράτος ή ιδιώτης και το ξεπερνά προτείνοντας μια νέα σύνθεση ατομικού και συλλογικού: ιδιώτης οργανικά ενταγμένος στη συλλογική λειτουργία και υποστηρικτής του δημοσίου χώρου και όχι αντίπαλός του. Ισότιμος προς ισότιμο και όχι μεγάλος και ισχυρός απέναντι στον μικρό και τον οικονομικά αδύναμο.

Αυξάνονται τα χρέη των Ελλήνων

08.04.2008 Ειδήσεις Οικονομίας







"Σφίγγει όλο και περισσότερο η “θηλιά” του δανεισμού για ένα μεγάλο μέρος των νοικοκυριών στην Ελλάδα. Τα χρέη των Ελλήνων αυξάνονται με ιλιγγιώδεις ρυθμούς και σ’ αυτό συμβάλλουν κυρίως τα στεγαστικά δάνεια. Είναι χαρακτηριστικό ότι για κάθε 100 ευρώ συνολικού χρέους ενός νοικοκυριού τα 67 ευρώ αφορούν χρήματα που έχουν κατευθυνθεί στο ακίνητο.

Σύμφωνα με τα στοιχεία των τραπεζών, τα υπόλοιπα των στεγαστικών δανείων στο τέλος του 2007 ήταν 69,4 δισ. ευρώ, φέτος θα φτάσουν τα 81 δισ. ευρώ και το 2009 θα εκτοξευτούν στα 93 δισ. ευρώ. Το 2003 ήταν μόλις 26,7 δισ. ευρώ, επομένως μέσα σε 6 χρόνια τετραπλασιάστηκαν. Όμως, το οξύμωρο της υπόθεσης είναι ότι του χρόνου ο ρυθμός αύξησης της στεγαστικής πίστης θα υποχωρήσει στο 15%, που σημαίνει ότι μέσα σε μια τετραετία καταγράφεται εντυπωσιακή υποχώρηση της τάξης περίπου των 20%. Γιατί λοιπόν, ενώ δίνονται λιγότερα δάνεια κάθε χρόνο και αυξάνονται θεαματικά τα υπόλοιπα; Οι λόγοι είναι πολλοί:

- Κατ’ αρχάς οι Έλληνες πλέον δανείζονται περισσότερα χρήματα για να αγοράσουν σπίτι, εξαιτίας των υψηλών τιμών των ακινήτων. Από 75.000 ευρώ που δανειζόταν κάποιος κατά μέσο όρο το ποσό έχει φτάσει στα 140.000 ευρώ.

- Έχει υποχωρήσει δραματικά η αποταμίευση με αποτέλεσμα όλο και περισσότεροι να αναγκάζονται να δανείζονται έως και το 100% της αξίας του σπιτιού, πολλές φορές και το 120% με “κρυφά” επισκευαστικά δάνεια κι άλλες παροχές που έδιναν οι τράπεζες μέχρι πρόσφατα.

- Οι απανωτές αυξήσεις των επιτοκίων έχουν απογειώσει τη μηνιαία δόση. Υψηλότερες δόσεις είναι αναγκασμένοι να πληρώσουν και χιλιάδες οικογένειες που σύναψαν δάνεια με euribor το οποίο είναι πολύ ακριβότερο. Έτσι, χιλιάδες νοικοκυριά αποπληρώνουν στεγαστικό το οποίο μαζί με το περιθώριο των τραπεζών ξεπερνά το 6%, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις μηνιαίες δόσεις."



Η άποψη μου είναι ότι το ΠΑ.ΣΟ.Κ. πρέπει να κάνει άμεσα πρόταση ρυθμίσεων οφειλών τον δανειοληπτών με πληρωτέα δόση στο 1/3 του μισθού (όπως ορίζει ο κανονισμός της Ε.Ε.), μια που παρά πολλές οικογένειες, πληρώνουν τώρα στις τράπεζες πολύ μεγαλύτερη δόση από το μισθό.